Jak błonnik pomaga walczyć z zaparciami?

Zaparcia dotyczą nawet 28% populacji. Częściej uskarżają się na nie kobiety niż mężczyźni. Problem ten dotyczy również seniorów. Zaparcia mogą być uwarunkowane osłabieniem  motoryki przewodu pokarmowego, przyjmowaniem leków, a także zmianami anatomicznymi zachodzącymi w organizmie. Jednak ważną rolę odgrywają także czynniki żywieniowe, przede wszystkim zawartość błonnika pokarmowego w diecie.

Czy każdego dnia musimy się wypróżniać? Kiedy stwierdzamy zaparcie?

Zaparcia zazwyczaj rozpoznaje się, kiedy stolec pojawia się rzadziej niż 3 razy w tygodniu. Co więcej, z uwagi na bardzo subiektywne dolegliwości, za zaparcie uznaje się także uczucie niepełnego wypróżnienia czy twarde lub zwiększone objętościowo stolce. Każdą dolegliwość związaną z wypróżnianiem warto skonsultować z lekarzem.

Jak powinien wyglądać prawidłowy stolec?

Wbrew pozorom, wygląd stolca może nam wiele powiedzieć o stanie zdrowia, a także o zwyczajowej diecie. Dlatego też, chociaż oglądanie własnego kału nie jest czynnością przyjemną, warto od czasu do czasu zwrócić na niego uwagę. Co ciekawe, w 1997 roku dwóch naukowców z Uniwersytetu w Bristolu, Heaton i Lewis, opracowało naukową skalę dzielącą ludzki stolec (tzw. bristolska skala uformowania stolca), w zależności od jego kształtu i konsystencji.

Badacze wyróżnili 7 różnych typów:

Typ 1: Pojedyncze zbite grudki podobne do orzechów, trudne do wydalenia

Typ 2: Stolec o wydłużonym kształcie, grudkowaty

Typ 3: Stolec wydłużony, z pęknięciami na powierzchni

Typ 4: Smukłe, wężowate kawałki stolca, gładkie i miękkie

Typ 5: Miękkie drobiny z wyraźnymi krawędziami (łatwo wydalane)

Typ 6: Kłaczaste kawałki z postrzępionymi krawędziami

Typ 7: Wodnisty, bez stałych elementów (ciecz)

Z zaparciami związany jest przede wszystkim typ 1 i 2. Natomiast typ 4 uznaje się za najłatwiejszy do wydalenia.

Co ma wspólnego błonnik z zaparciami?

Błonnik pokarmowy ma zdolność wiązania wody, pęcznieje w naszym jelicie, jednocześnie nie jest trawiony, dlatego też to właśnie ten składnik diety odpowiedzialny jest za zwiększanie objętości stolca. Co więcej, pobudza on ruchy jelit, dzięki czemu wypróżnienia są regularne.

Jeśli w diecie brakuje błonnika, rytm wypróżnień może być zaburzony. Dlatego też leczenie zaparć warto rozpocząć od zmian w diecie. Każdego dnia osoba dorosła powinna spożywać co najmniej 25 g błonnika, najlepiej 30-35 g/dobę. Przeprowadzone badania pokazują, że w przypadku zaparć pomagają szczególnie nierozpuszczalne frakcje błonnika. Dlatego też w dietoterapii zaparć dobrze sprawdzą się zbożowe produkty pełnoziarniste (pieczywo razowe, płatki pełnoziarniste, otręby, makarony razowe, kasze nieoczyszczone), warzywa, orzechy i nasiona. Zmiany wprowadzajmy do diety stopniowo, gdyż nagła duża podaż błonnika może przyczynić się do powstawania nadmiernej ilości gazów i wzdęć. Poza tym należy pamiętać o tym, że duży udział błonnika w diecie może zmniejszać wchłanianie składników mineralnych. Odpowiednią modyfikację diety zapewni konsultacja z dietetykiem.

Jesz dużo błonnika? Pij wodę!

Błonnik pokarmowy chłonie wodę w przewodzie pokarmowym, dlatego też, bardzo ważne jest odpowiednie spożycie płynów w czasie stosowania diety bogatej w ten składnik. Spożywanie dużej ilości produktów wysokobłonnikowych, bez odpowiedniego nawodnienia organizmu może przynieść skutek odwrotny – twarde i zbite masy kałowe, trudne do wydalenia.